Bảo hiểm xã hội là gì? “Bảo hiểm xã hội là sự đảm bảo thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập, là sự chia sẻ rủi ro và các nguồn quỹ nhằm bảo vệ người lao động. Hãy cùng tìm hiểu về bảo hiểm xã hội là gì qua bài viết này nhé!!!
Mục lục
Bảo hiểm xã hội là gì?
BHXH là một trong những chính sách xã hội quan trọng của Đảng và Nhà nước. Được quy định nhất định trong Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Theo đó, BHXH được khái niệm là “sự đảm bảo thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ BHXH ”.
Đây chính là sự chia sẻ rủi ro và các nguồn quỹ nhằm bảo vệ người lao động khi họ không còn khả năng thực hiện công việc hoặc mất việc làm.
Căn cứ theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định khái niệm BHXH như sau: “Bảo hiểm xã hội là sự đảm bảo thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.”
Phân loại BHXH
Bảo hiểm xã hội bắt buộc
Là loại bảo hiểm mà bắt buộc những người khi tham gia lao động và những chủ sở hữu lao động phải đóng. Thông thường, chủ doanh nghiệp và người lao động cùng chi trả cho loại bảo hiểm này với mức chia người sử dụng lao động phải đóng nhiều hơn.
Loại BHXH này được áp dụng đối với các công ty, đơn vị, tổ chức sử dụng con người thực hiện công việc theo hợp đồng lao động với thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên và hợp đồng không nắm rõ ràng thời hạn. Tại điều 149 Bộ Luật Lao động quy định đối với người sử dụng lao động và người lao động được hưởng các chế độ trợ cấp BHXH ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Thai sản, hưu trí và tứ tuất.
Xem thêm Cách tích lũy kinh nghiệm làm việc nhanh chóng
Bảo hiểm xã hội tự nguyện
Là loại bảo hiểm không bắt buộc, mọi người được phép chọn lựa có khả năng mua hoặc không và chọn mua theo tính năng của mình, tùy theo điều kiện thu nhập của cá nhân và gia đình với những mức đóng khác nhau.
Và dựa trên đấy bảo hiểm sẽ chi trả các mức khác nhau trong chế độ lương hưu. Hơn nữa khi tham gia bảo hiểm này, tất cả đều được hỗ trợ một phần rất lớn khi đau ốm, sinh con hay thất nghiệp.
Các chế độ bảo hiểm xã hội
Các chế độ BHXH tại nước ta hiện nay bao gồm:
- Chế độ BH ốm đau;
- Chế độ bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp;
- Chế độ bảo hiểm thai sản;
- Chế độ bảo hiểm thất nghiệp;
- Chế độ hưu trí;
- Chế độ bảo hiểm y tế
- Chế độ tử tuất.
Cách thức tham gia bảo hiểm xã hội như thế nào?
Dưới đây là chi tiết thủ tục đăng ký bảo hiểm xã hội:
- Người lao động sẽ khớp bị hồ sơ gồm tờ khai tham gia, điều chỉnh nội dung BHXH, BHYT theo mẫu.
- Nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH theo hình thức: Qua dịch vụ bưu chính công ích; Nộp trực tiếp tại Bộ phận Một cửa của đơn vị bảo hiểm xã hội cấp tỉnh, cấp huyện hoặc tại Trung tâm Phục vụ hành chính công các cấp; Qua giao dịch điện tử đối với cơ quan sử dụng lao động: lập hồ sơ điện tử, ký số và gửi lên Cổng thông tin điện tử bảo hiểm xã hội nước ta hoặc qua tổ chức I-VAN.
- Cơ quan bảo hiểm xã hội tiếp nhận hồ sơ và xử lý theo quy định.
- Nhận kết quả gồm: Sổ bảo hiểm, thẻ bảo hiểm y tế; Quyết định hoàn trả; Tiền hoàn trả thời gian đóng trùng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm tai nạn.
Xem thêm Đánh giá thành tích công việc là gì? Đánh giá thành tích công việc có mục đích gì?
Một vài nguyên tắc bảo hiểm xã hội mà người đóng và doanh nghiệp nên biết?
– Mức hưởng bảo hiểm xã hội được tính trên cơ sở mức đóng, thời gian đóng bảo hiểm xã hội và có chia sẻ giữa những người tham gia bảo hiểm xã hội.
– Mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc được tính trên cơ sở tiền lương tháng của người lao động. Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được tính trên cơ sở mức thu nhập tháng do người lao động chọn lựa.
– Người lao động vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được hưởng chế độ hưu trí và chế độ tử tuất trên cơ sở thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội. Thời gian đóng bảo hiểm xã hội đã được tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần thì không tính vào thời gian làm cơ sở tính hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội.
Quyền và trách nhiệm của người lao động khi đóng bảo hiểm
Người lao động có quyền và trách nhiệm khi tham gia đóng bảo hiểm xã hội.
Quyền của người lao động
1. Được tham gia và hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định.
2. Được cấp và quản lý sổ bảo hiểm xã hội.
3. Nhận lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội toàn bộ, đúng lúc, theo một trong các hình thức chi trả sau:
a) Trực tiếp từ đơn vị bảo hiểm xã hội hoặc tổ chức dịch vụ được đơn vị bảo hiểm xã hội ủy quyền;
b) Thông qua tài khoản tiền gửi của người lao động mở tại ngân hàng;
c) Thông qua người sử dụng con người.
4. Hưởng bảo hiểm y tế trong các trường hợp sau đây:
a) Đang hưởng lương hưu;
Xem thêm Điều phối dự án là làm gì? Điều phối dự án cần kinh nghiệm gì?
Trách nhiệm của người lao động
1. Đóng bảo hiểm xã hội theo quy định.
2. tiến hành quy định về việc lập hồ sơ bảo hiểm xã hội.
3. Bảo quản sổ bảo hiểm xã hội.
Tạm kết
Bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bảo hiểm xã hội là gì cực bổ ích. Nếu như trong quá trình xem bài viết có bất cứ thắc mắc nào thì đừng ngại để lại phía bên dưới bài viết một comment để cùng mình giải đáp nhé!!!
Nhật Minh-Tổng hợp và bổ sung
Nguồn tham khảo: (ebh.vn, timo.vn, lawkey.vn, pacificcross.com.vn)